Απαντήσεις σε σχόλια που έγιναν και σε σχόλια που μπορούσε να γίνουν ....

Ανατομία δύο χαρακτηριστικών σχολίων


και συνοπτική απάντηση





Περίμενα περισσότερα σχόλια. Εννοώ στο κείμενο της … ερωτικής μου απογοήτευσης. Γιατί το κείμενο ήταν ηθελημένα προκλητικό. Η απουσία εκτεταμένου αντίλογου, δυστυχώς, αποτελεί θεμελιώδες στοιχείο της ακαδημαϊκής αφασίας, δηλαδή του κεντρικού πολιτισμικού προβλήματος της ανώτατης εκπαίδευσής μας. Μολαταύτα, τα δύο σχόλια που έφτασαν στον ιστότοπό μου από ισαρίθμους «ανώνυμους» φοιτητές καλύπτουν τις μισές από τις τοποθετήσεις που περίμενα σε ανταπόκριση των δικών μου περιγραφών και θέσεων. Τώρα η σειρά μου να αποκριθώ στα τρία κύρια σημεία των δύο τυπικών σχολίων και να αναφερθώ σε ένα τέταρτο σχόλιο που περίμενα και δεν έφτασε.






(αντι) -Σχόλιο πρώτο (και θλιβερό)


Και τα δύο σχόλια περιορίζονται στο βαθμολογικό ζήτημα. Γιαυτό άλλωστε και είναι ανώνυμα, υποπτεύομαι. Σάμπως το μάθημα να γίνεται αποκλειστικά για τον βαθμό. Το αν είναι χρήσιμο, ενδιαφέρον ή αν προάγει τη σκέψη και τη γνώση για παραπέρα, ούτε κουβέντα. Αυτή η αντίληψη ακριβώς είναι εκείνη που γέννησε την αγελαία και οχλοκρατική υπερβασία, για την οποία ο πρώτος ανώνυμος σχολιαστής φαίνεται να βρίσκει δικαιολογίες. Κρίμα.






(αντι) –Σχόλιο δεύτερο


Ενόχλησε η αναφορά μου στον πειραματικό χαρακτήρα του μαθήματος. Τέτοιο ακραίο συντηρητισμό δεν θα φανταζόμουν πριν δέκα χρόνια. Τώρα, τέτοια ακραία αντίθεση προς τον πειραματισμό που είναι ο γεννήτορας κάθε προόδου, μάλλον θεωρείται και στοιχεία της … αριστερής κουλτούρας. Τόσο εύκολα οι αυτοαποκαλούμενοι ‘αριστεροί’ μετατοπίζουν την αριστερή ιδεολογία από την πρωτοπορία στην ουρά του συντηρητισμού. Να ένα τρομακτικό παράδοξο που έφερε το νεολαιϊστικο κίνημα από τη στιγμή που τέθηκε υπό την καθοδήγηση των συντεχνιαστών και των κομμάτων ως εργαλείο ακτιβισμού και όχι ιδεολογικής ζύμωσης.






(αντι) –Σχόλιο τρίτο


Ο δεύτερος ανώνυμος φοιτητής σχολιογράφος ελεεινολογεί τον εαυτό του που «πιάστηκε κοροΐδο». Κατά την άποψή του κοροΐδο πιάστηκε επειδή στην προσπάθειά του να διατηρήσει μια στοιχειώδη εντιμότητα απέναντί μου, υπερκεράστηκε από τους συναδέλφους του, οι οποίοι με την ανέντιμη συμπεριφορά τους με «ξεγέλασαν» και εξασφάλισαν την πολυπόθητη παρουσία. Ενώ εκείνος έχασε το μάθημα επειδή φέρθηκε έντιμα, κι εγώ έμεινα αμετακίνητος στην εφαρμογή των διαδικαστικών κανόνων του μαθήματος και αρνήθηκα να «κατανοήσω» την ιδιαιτερότητα της περίπτωσής του. Σύγκρουση δύο εντιμοτήτων ! Αυτό που αξίζει να υπογραμμίσουμε, ότι αισθάνθηκε κορόϊδο επειδή …. υπήρξε έντιμος. Αν το πανεπιστήμιο καλλιεργεί τέτοια κουλτούρα και ήθος – όπου κορόιδα είναι οι έντιμοι φοιτητές και «μάγκες» είναι αυτοί που παραβιάζουν κάθε κανόνα ήθους και δικαιοσύνης, τότε … τι έρωτα να αναπτύξει κανείς για τα μαθήματά του; Σκέτη θλίψη.






Και τώρα για το τέταρτο (αντι) –Σχόλιο που περίμενα και δεν ήλθε ακόμη.


Είμαι βέβαιος ότι ανάμεσα στο πλήθος που συνωθούνταν στην αίθουσα για τις παρουσίες και έκανε τα όσα κόλπα έφτανε το μυαλό του, υπήρχε ένας μικρός αριθμός φοιτητών και φοιτητριών που πολύ θα ήθελαν να είναι αλλιώς τα πράγματα. Θα ήθελαν να παρακολουθήσουν ένα μάθημα όπως ίσως το ονειρεύονταν όταν έφτασαν στο πανεπιστήμιο. Την ενδόμυχη αυτή επιθυμία την διέκρινα μερικές φορές στα μάτια ορισμένων στη διάρκεια των σεμιναρίων. Την ίδια αίσθηση μου έδωσαν ορισμένοι και ορισμένοι σε κατ’ ιδίαν συζητήσεις στο περιθώριο του μαθήματος. Για την προσθήκη σε αυτούς/ές και ελάχιστων άλλων ακόμη που δεν διέκρινα προσωπικά θα έβαζα στοίχημα βάσει στατιστικών προβλέψεων. Αυτούς και αυτές μάλλον τις απογοήτευσα και ειλικρινά λυπάμαι πάρα πολύ γιαυτό. Το λάθος μου ίσως να δικαιολογείται επειδή περίμενα κάποιος από την ομάδα αυτή να θέσει το ζήτημα και να ρωτήσει: Γιατί φίλε μου δεν μας ξεχώρισες;

Αν μου το έβαζαν ένα τέτοιο ερώτημα θα βρισκόμουν – όπως και τώρα βρίσκομαι – σε εξαιρετικά δύσκολη συναισθηματική, ηθική και λογική θέση. Γιαυτό και μόνο γιαυτούς δίνω τις παρακάτω εξηγήσεις με την ελπίδα να με καταλάβουν, να με συγχωρήσουν αλλά και να πάρουν ιδέες για το πώς να ενεργήσουν σε άλλες ανάλογες περιπτώσεις αν τις αντιμετωπίσουν.

Είναι αλήθεια ότι υπήρχε η εναλλακτική λύση να οργανώσω το μάθημα με τέτοιο τρόπο ώστε να ανταποκριθώ μόνο στον μικρό αριθμό εκείνων που αποδεδειγμένα θα έδειχναν ότι ήθελαν και μπορούσαν να τηρήσουν τα ακαδημαϊκά κριτήρια. Το σκέφτηκα αρκετές φορές. Την πρώτη χρονιά το έκανα και πράξη, με την οργάνωση μια οκταμελούς ομάδας με την οποία σκηνοθετήσαμε εκπαιδευτική έρευνα πεδίου. Αντικείμενο της έρευνας ήταν να καταγράψουμε τις απόψεις για την τρέχουσα ζωή που εκφράζουν νέοι αγρότες και λοιποί εργαζόμενοι σε ένα τυπικό χωριό του νησιού μας. Νοίκιασα μάλιστα και μικρό λεωφορείο και κάναμε τις οργανωμένες επισκέψεις στη διάρκεια των οποίων μαγνητοφωνήσαμε αρκετές ώρες χαλαρού διαλόγου μεταξύ των φοιτητών/τριων της ομάδας και νέων που συναντήσαμε σε χώρους αναψυχής. Η επόμενη φάση προέβλεπε μια στοιχειώδη ανάλυση περιεχομένου των διαλόγων, με πλαίσιο αναφοράς της βασικές κατηγορίες στις οποίες αναφερόταν το αντικείμενο του μαθήματος. Εκεί κόλλησε το πείραμα. Οι μεθοδολογικές αδυναμίες της ομάδας ήταν ανυπέρβλητες, ενώ ο διαθέσιμος χρόνος του εξαμήνου αποδείχτηκε εντελώς ανεπαρκής για μια συμπληρωματική δουλειά στο πεδίο της επιστημονικής μεθοδολογίας. Έτσι η απόπειρα έπεσε στο κενό κι εγώ συνήγαγα τα μάλλον απογοητευτικά διδάγματά μου για το μέλλον.

Η επόμενη προσέγγιση που σκέφτηκα ήταν ένα είδος εξατομικευμένου tutoring. Έκανα διακριτικές απόπειρες για να αναζητήσω υποψηφίους, αλλά στις δοκιμές μου δεν είχα ανταπόκριση. Οφείλω, όμως, να ομολογήσω ότι είχα και μια έντονη θεωρητική αναστολή έναντι μιας τέτοιας εξέλιξης του μαθήματος: Πίστευα δηλαδή, ότι η συρρίκνωση του ακροατηρίου σε τόσο μικρά νούμερα αναιρούσε την ίδια τη raison d’ être του μαθήματος. Όπως εξήγησα και στην αρχή έβλεπα το μάθημα σαν ένα είδος προηγμένης μορφής αγωγής του πολίτη. Δεν με γέμιζε η ιδέα ότι τελικά οι «πολίτες» στους οποίους θα απευθυνόμουν θα μετρώνταν στα δάχτυλα των δύο χεριών! Θύμα κι εγώ της αισθητικής του μαζικού πολιτισμού, αδυνατούσα – ομολογώ- να ιδώ την θετική πλευρά της εκπαιδευτικής δουλειάς για λογαριασμό …. μειονοτήτων ! Τώρα μετανιώνω, αλλά είναι αργά. Και για το λόγο αυτό ζητώ ταπεινά συγγνώμη στους ελάχιστους και στις ελάχιστες των πιθανών μαθητών μου θα ήταν διατεθειμένοι να περπατήσουμε μαζί ένα τέτοιο ωραίο μονοπάτι. Η επιβολή της μαζικής κουλτούρας που η παρουσιοθηρία πέτυχε πάνω στον συναισθηματικό κόσμο μου, δυστυχώς υπήρξε καταλυτική.

Τώρα, με μερικούς συναδέλφους στη Σχολή, μελετάμε επανάληψη της προσπάθειας, με ένα τέτοιο …. μειονοτικό προσανατολισμό. Μακάρι, η απογοήτευση του …. Μεγάλου μου Έρωτα να αποδειχθεί ότι δεν έχει αφήσει σημάδια στην δυναμική της φιλοσοφικής αισιοδοξίας μου. Οψόμεθα.